بررسی امنیت دیتای ابری | نبود امنیت کافی برای دیتای ابری

نبود امنیت کافی برای دیتای ابری: تهدیدی خاموش برای آینده دیجیتال

رشد چشمگیر فناوری رایانش ابری (Cloud Computing) در دهه اخیر، انقلابی در نحوه ذخیره‌سازی و دسترسی به دیتای ابری پدید آورد. سازمان‌ها، شرکت‌ها و حتی کاربران عادی، به‌جای تکیه بر سرورهای فیزیکی محلی، داده‌های خود را روی فضای ابری ذخیره می‌کنند تا از دسترسی آسان، مقیاس‌پذیری، کاهش هزینه و قابلیت بازیابی اطلاعات بهره‌مند شوند.

اما این تحول عظیم، با تهدیدی همراه است که اغلب نادیده گرفته می‌شود: نبود امنیت کافی برای دیتای ابری. همراه ما در آکادمی نُد باشید.

ماهیت فضای ابری و آسیب‌پذیری ذاتی آن

فضای ابری به‌طور کلی بر اساس سه مدل ارائه می‌شود:

زیرساخت به‌عنوان سرویس (IaaS)
پلتفرم به‌عنوان سرویس (PaaS)
نرم‌افزار به‌عنوان سرویس (SaaS)

در هر سه مدل، داده‌ها در سرورهایی که اغلب در مکان‌هایی دور از دسترس فیزیکی کاربر قرار دارند، ذخیره می‌شوند. این فاصله فیزیکی و اتکای کامل به ارتباطات اینترنتی، اساس آسیب‌پذیری در برابر تهدیداتی مانند نشت اطلاعات، حملات سایبری، دسترسی غیرمجاز، و نقص تنظیمات امنیتی را شکل می‌دهد.

معرفی محصول:

روتر میکروتیک RB2011UiAS-RM

سوئیچ شبکه C9500-48YC-E

اکسس پوینت میکروتیک مدل hAP ax2

مهم‌ترین تهدیدات امنیتی فضای ابری

۱. نشت یا سرقت اطلاعات (Data Breach)

حملات سایبری با هدف نفوذ به دیتابیس‌های ذخیره‌شده در فضای ابری یکی از متداول‌ترین و مخرب‌ترین تهدیدهاست. در مواردی، تنها یک اشتباه در تنظیمات دسترسی می‌تواند منجر به افشای میلیون‌ها رکورد اطلاعاتی شود.

۲. حملات باج‌افزارها (Ransomware)

مجرمان سایبری با رمزگذاری داده‌های ذخیره‌شده در فضای ابری، صاحبان داده را وادار به پرداخت باج برای بازیابی آن‌ها می‌کنند. حملات باج‌افزاری در محیط‌های ابری رشد قابل‌توجهی داشته‌اند، به‌ویژه از زمان گسترش دورکاری.

۳. پیکربندی نادرست (Misconfiguration)

عدم تنظیم صحیح سطح دسترسی، رمزنگاری، و سیاست‌های امنیتی توسط کاربران یا حتی ارائه‌دهندگان خدمات ابری، یکی از رایج‌ترین علل بروز حوادث امنیتی است.

۴. دسترسی‌های داخلی مخرب (Insider Threats)

کارمندان ناراضی، پیمانکاران یا افراد دارای دسترسی سطح بالا می‌توانند عمداً یا سهواً امنیت داده‌ها را به خطر بیندازند.

۵. نبود شفافیت در سیاست‌های محرمانگی ارائه‌دهندگان ابر

بسیاری از شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات ابری سیاست‌های مبهمی در خصوص مالکیت داده‌ها، نظارت دولت‌ها و نحوه پاسخ‌گویی به حوادث امنیتی دارند. این فقدان شفافیت، اعتماد کاربران را تضعیف می‌کند.

نمونه‌هایی از تهدیدهای واقعی

نشت اطلاعات Capital One (2019): یکی از بزرگ‌ترین نشت‌های داده که به دلیل پیکربندی اشتباه فایروال در سرویس Amazon Web Services رخ داد و منجر به افشای اطلاعات شخصی بیش از ۱۰۰ میلیون کاربر شد.
باگ Firebase در اپلیکیشن‌ها: ده‌ها اپلیکیشن موبایلی به دلیل تنظیمات اشتباه در پایگاه داده Firebase متعلق به گوگل، اطلاعات کاربران را به‌صورت عمومی افشا کردند.

پیامدهای نبود امنیت کافی

نبود امنیت در فضای ابری می‌تواند پیامدهای سنگینی به‌دنبال داشته باشد:

از دست رفتن داده‌های حیاتی
کاهش اعتماد کاربران و مشتریان
هزینه‌های بالای جبران خسارت
نقض قوانین حفظ حریم خصوصی مانند GDPR یا CCPA
آسیب به شهرت برند و سازمان

بیشتر بخوانید : فلج شدن فضای ابری

راهکارها و توصیه‌های امنیتی برای مقابله

رمزنگاری انتها به انتها (End-to-End Encryption): داده‌ها باید در مبدأ رمزگذاری شوند و تنها در مقصد مجاز رمزگشایی شوند.
استفاده از احراز هویت چندمرحله‌ای (MFA): برای جلوگیری از دسترسی‌های غیرمجاز، به‌ویژه در حساب‌های مدیریتی.
پایش مستمر (Continuous Monitoring): نظارت مداوم بر رفتار کاربران، دسترسی‌ها و رخدادهای مشکوک.
پشتیبان‌گیری منظم (Backup): ایجاد نسخه‌های پشتیبان از داده‌ها و ذخیره آن در مکان‌هایی مجزا از فضای ابری اصلی.
انتخاب ارائه‌دهنده معتبر: انتخاب شرکت‌هایی که گواهی‌های امنیتی معتبر (مانند ISO 27001، SOC 2) دارند و شفافیت لازم در ارائه خدمات و مدیریت داده‌ها را رعایت می‌کنند.

نتیجه‌گیری

فضای ابری اگرچه ابزاری قدرتمند برای رشد و تحول دیجیتال است، اما بدون امنیت، می‌تواند به پاشنه آشیل زیرساخت‌های اطلاعاتی تبدیل شود. کاربران، توسعه‌دهندگان و مدیران فناوری اطلاعات باید بدانند که مسئولیت امنیت دیتای ابری بر عهده‌ی آن‌هاست،

حتی اگر از سرویس‌های شخص ثالث استفاده کنند. تنها با رویکردی فعالانه، مبتنی بر آموزش، ابزارهای امنیتی پیشرفته و سیاست‌های شفاف می‌توان از پتانسیل بی‌نظیر فضای ابری بهره‌برداری کرد بدون آن‌که قربانی آن شد.